W Narodowym Dniu Pamięci  o Polakach – Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez OUN i UPA na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej zapraszamy do obejrzenia wystawy elementarnej „Polskie ośrodki samoobrony na Wołyniu 1943-1944”.

11 lipca 1943 roku miała miejsce tzw. krwawa niedziela, kulminacyjny moment rzezi wołyńskiej. Oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) napadły na ok. 100 polskich wsi i osad na Wołyniu, zabijając ok. 8 tys. Polaków – głównie kobiet, dzieci i starców.

Wystawa jest kompendium wiedzy na temat zorganizowanego oporu wobec zbrodni Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) na terenie dawnego województwa wołyńskiego II Rzeczypospolitej.

Przedstawia informacje o realiach Wołynia pod okupacją niemiecką, uwarunkowaniach wewnętrznych polskiej akcji obronnej, największych ośrodkach samoobrony, ich dowódcach wojskowych i cywilnych oraz sposobie organizacji oporu.

Początkowo ludność nie miała żadnej możliwości przeciwdziałania zmasowanym atakom. Pierwsze placówki powstały wiosną 1943 roku po pierwotnej fali mordów na Polakach. Tworzono małe oddziały, liczące kilka-kilkanaście osób, które rosły wraz z potęgowaniem się zagrożenia ze strony UPA i siekierników.

W szczytowym momencie przeciw kilkudziesięciu tysiącom agresorów do walki stanęło kilka tysięcy żołnierzy samoobron i wspierających je oddziałów partyzanckich AK.

Treść wzbogacają fotografie ze zbiorów: Archiwum IPN (AIPN), Leona Popka, Archiwum Kresowego, Ośrodka KARTA, Adriana Lesiakowskiego (autora) oraz z domeny publicznej.

Wystawę udostępnioną przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie można oglądać w siedzibie Powiatowej Biblioteki Publicznej w Łęcznej od 11 lipca 2025 roku.